Lương nhân sự IT bình quân 26 triệu đồng mỗi tháng??? Đó là cách một trang báo giật tít (Vnexpress – tiếc là link bài báo này đã hỏng không biết vì lý do gì) để câu view và vô hình chung sẽ làm cho thị trường lao động ngành IT đã “loạn” nay còn loạn hơn.
Thông tin trên trích từ báo cáo về lương và phúc lợi lao động ngành IT Việt Nam 2016 của Vietnamworks. Theo mình, có 2 thông tin đáng quan tâm trong báo cáo này:
- Mức lương bình quân của nhân sự ngành này (chỉ IT) đối với người từ 2 năm kinh nghiệm trở lên, không tính cấp độ quản lý, giám đốc là 1.160 đôla mỗi tháng, tương đương hơn 26 triệu đồng. Con số này không sai, và mình chưa rõ mục đích của người làm báo cáo thống kê hay người viết báo là để làm gì nhưng nếu đọc không kỹ sẽ rất dễ gây hiểu lầm. Vì vậy, theo quan điểm cá nhân mình, dù là báo cáo phân tích thị trường hay viết báo đăng tincũng không nên cung cấp như thế. Các bạn làm 2 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực IT có thể đạt mức lương 26tr/tháng? Đúng, tuy nhiên không nhiều, mỗi công ty chắc chỉ có 1 vài bạn và cũng không nhiều công ty có thể trả mức này.
Trong lĩnh vực IT nếu phân tích về lương tháng thì nên xét ở một số yếu tố:
- Nhu cầu thị trường ở thời điểm đó: Có lúc thị trường cần kỹ năng (mình tạm gọi như vậy) này nên trả cao nhưng có lúc lại cần kỹ năng khác (Ví dụ khoảng 2-3 năm trước thì Mobile Dev cực kỳ “hot” nhưng năm 2016 vừa rồi thì có vẻ PHP lại “hot” hơn và xu hướng hiện tại là Node.JS, DevOps).
- Loại hình công ty: Thông thường các startup, outsourcing nước ngoài mới vào Việt Nam (VN) sẽ trả khá cao (Cao hơn mức bình quân thị trường từ 30%). Bởi vì họ mới nên cần người vào làm ngay, hơn nữa lương họ trả cho lao động VN là tính bằng ngoại tệ. Chỉ cần các bạn IT có Ngoại ngữ khá là có thể dễ dàng tìm được công việc có mức lương cao gấp rưỡi, gấp đôi với công ty hiện tại.
- Tính chất công việc: IT nói chung là rất rộng nên cần phân tích sâu hơn về tính chất công việc: BA, Dev, QC, System,… Mỗi nhóm công việc này thu nhập cũng rất khác nhau dù số năm kinh nghiệm như nhau ở cùng 1 công ty.
- Yếu tố cuối cùng cực kỳ quan trọng mà bài báo đề cập đó là kinh nghiệm, theo mình trong lĩnh vực IT nếu xét về kinh nghiệm nên chia ra các cột mốc: dưới 2 năm, 2 đến 5 năm và trên 5 năm; đối với nhóm trên 5 năm thì chia ra thành 2 nhánh: Nhánh quản lý (Project/Product Management) và nhánh chuyên môn (Technical Leader/Manager, TA, SA). Như vậy chỉ lấy thông tin là 2 năm kinh nghiệm trở lên rồi thống kê, phân tích và kết luận thu nhập trung bình nhóm này là 26triệu/tháng thì quả là chưa mang lại một cái nhìn tổng quát cho người đọc, chẳng những thế còn làm cho một số người hiểu nhầm khi chưa có đầy đủ thông tin. Dù là làm báo hay làm phân tích thống kê thì cũng nên có tâm và chịu khó tư duy một chút!
- Nhóm lao động mới ra trường có mức lương bình quân là 18tr/tháng. Không biết cách lấy mẫu của bài báo/người làm thống kê như thế nào (Số lượng lấy mẫu, loại hình công ty, loại hình công việc,…) nhưng với 7 năm gắn bó với công việc tuyển dụng liên quan mảng IT thì mình thấy đây là con số rất khó tin và gây tác hại tiêu cực không nhỏ đến thị trường lao động, đặc biệt lànhóm Sinh viên IT mới ra trường. Mức lương 18triệu đồng/tháng là mức các công ty trả cho một bạn Dev 2 năm kinh nghiệm, thành thạo ít nhất 1 ngôn ngữ lập trình, đó là lương tháng của 1 QC Leader hoặc 1 Senior BA. Sinh viên mới ra trường vẫn có khả năng được trả mức lương này nhưng cực hiếm và bạn đó phải rất giỏi – Kiến thức nên tảng tốt, học trường danh tiếng, ngoại ngữ giỏi và phải đi làm từ lúc còn là Sinh viên năm 2, năm 3 cùng với một bề dày thành tích học tập, giải thưởng từ các cuộc thi học thuật. (Công ty cũ mình làm từng có vài bạn được trả mức này khi sắp ra trường nhưng sau đó hầu như đều được Google “hốt” đi thực tập hết, Google tuyển người như thế nào không cần mình nói chắc các bạn cũng đã rõ).
Theo kinh nghiệm mình, Sinh viên IT mới ra trường có thể đi làm với mức lương khởi điểm trung bình khoảng 7 triệu/tháng. Nếu bạn học trường danh tiếng và có kiến thức nền tảng tốt thì lương có thể cao hơn 20% – 30% và nếu bạn vừa giỏi vừa có Ngoại ngữ tốt thì có thể được trả cao hơn gấp rưỡi, gấp đôi. Tuy nhiên không nhiều công ty, không nhiều vị trí công việc sẵn sàng trả như thế. Đó là con số phổ biến, mình không nói đến mức lương bình quân vì trong việc phân tích lương bổng phải đề cập đến 2 con số: Số trung bình và số trung vị bên cạnh việc lấy mẫu phù hợp.
Nhắn nhủ nhỏ với người viết báo và người làm thống kê, phân tích: Nếu không thể giúp ích được cho người đọc/người lao động có thông tin, cách nhìn thực tế về thị trường lao động thì cũng hạn chế làm cho mọi người hoang mang và ít nhiều nên tôn trọng người đọc/người tiếp nhận thông tin.
*Lưu ý: Bài viết này mình viết thời điểm năm 2017 nên một số thông tin có thể không còn chính xác đến thời điểm bạn đọc.
*Photo: Internet
